Usługi medyczne stanowią bardzo ważną część naszego życia. Rosnąca świadomość społeczna sprawia, że poszkodowani pacjenci lub ich rodziny coraz częściej skarżą się na zaniedbania lub błędy lekarskie. Jaką odpowiedzialność ponoszą pracownicy medyczni za zaniechania i błędy medyczne?
Zaniedbanie lekarza – co to znaczy?
Zaniedbaniem lekarza określa się czynności, które zostały wykonane bez należytej staranności. Jest to zaniechanie dbałości o szczegóły lub podstawowych reguł ostrożności przez osoby, które wykonują zawody medyczne. Ofiarami zaniedbań i zaniechań pracowników służby zdrowia są pacjenci, którzy coraz częściej korzystają ze swoich praw i zgłaszają zaniedbania lekarzy do odpowiednich organów. Mając na uwadze, że lekarze mają na szali życie i zdrowie pacjentów, powinni przywiązywać dużą uwagę do szczegółów bez względu na rodzaj i charakter wykonywanej czynności. Zdarza się jednak, że podczas rozpoznawania, diagnozowania lub wykonywania zabiegu dochodzi do zaniedbań.
Przykłady zaniedbań
- pozostawienie środków opatrunkowych lub narzędzi w ciele pacjenta,
- pomyłki podczas podawania leków,
- zaniechanie zasad sanitarnych,
- nieprawidłowe dopasowanie parametrów maszyn np. naświetlających do potrzeb i konieczności.
Kiedy dochodzi do zaniedbania?
O zaniedbaniu lekarza można mówić, jeśli wystąpią powikłania po zastosowanym przez lekarza sposobie leczenia lub dojdzie do śmierci pacjenta. Warto jednak pamiętać, że nie zawsze śmierć czy pogorszenie stanu zdrowia pacjenta to efekt zaniedbania lub błędu lekarskiego. Do zaniedbań medycznych dochodzi w różnych okolicznościach. Mogą to być:
- zaniedbania podczas zabiegu,
- postawienie złej diagnozy,
- niewykrycie choroby,
- udzielenie opieki medycznej poniżej wymaganego lub oczekiwanego standardu,
- dochodzi do obniżenia jakości życia, powikłań lub śmieci.
Błąd medyczny – definicja
Błędy medyczne to błędy lekarskie lub inaczej błędy w sztuce lekarskiej. Są to działania nieumyślne, wynikające z zaniedbania lub zaniechania określonych czynności. Wyróżnia się błędy decyzje, wykonawcze, organizacje i opiniodawcze.
- błąd medyczny decyzyjny – jest to błąd lekarza, który polega na błędzie diagnostycznym i terapeutycznym. Polega na nieadekwatnej do sytuacji decyzji, która wpływa na pogorszenie stanu klinicznego pacjenta,
- błąd medyczny wykonawczy – polega na błędnym wykonaniu czynności zawodowej związanej z pracą lekarza, pielęgniarki czy technika. Za błędy wykonawcze uznaje się nieprawidłowo zrealizowane procedury medyczne,
- błąd medyczny organizacyjny – dotyczą głównie kadry kierowniczej i zarządzającej w placówkach medycznych. Są związane ze złą organizacją świadczeń zdrowotnych,
- błąd medyczny opiniodawczy – jest to błąd w sztuce lekarskiej, który wiąże się z niewykazaniem się posiadania aktualnej wiedzy i wydanie orzeczeń lekarskich lub opinii niezgodnych z obecną doktryną opiniodawczą.
Kto może popełnić zaniedbanie lub błąd medyczny?
- lekarki/lekarze,
- dentystki/dentyści,
- pielęgniarki/pielęgniarze,
- położne/położni,
- fizjoterapeutki/fizjoterapeuci,
- chirurdzy,
- psycholodzy,
- diagności laboratoryjni,
- inni pracownicy medyczni, którzy swoimi działaniami mogą powodować szkodę pacjentów.
Co grozi za błędy i zaniechania?
Lekarze i inni pracownicy medyczni to grupa osób, która posiada szczególne przywileje, ale także pełni niezwykle odpowiedzialne społecznie role. Ich obowiązki i działania regulują różne przepisy, w tym art. 4 ustawy o zawodzie lekarze, który stanowi o tym, że lekarz ma obowiązek wykonywać zawód zgodnie z:
- zasadami aktualnej wiedzy medycznej,
- zasadami etyki zawodowej,
- dostępnymi metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia,
- należytą starannością.
Błędy medyczne i zaniedbania pracowników służby zdrowia mogą doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjenta, wystąpienia negatywnych skutków podjętego leczenia, a nawet do śmieci. W zależności od konkretnej sytuacji błąd lub zaniedbanie może skutkować roszczeniem o zapłatę odszkodowania, zadośćuczynieniem pieniężnym za doznaną krzywdę lub ubieganiem się o rentę.