Wiele kancelarii prawnych reklamuje swoją działalność, chwaląc się między innymi współpracą z agencjami detektywistycznymi. Czy i kiedy skorzystanie z takich usług jest rzeczywiście potrzebne, a kiedy wręcz konieczne? Jakie obowiązują regulacje prawne?
Regulacje prawne
Kwestie prawne określa dość młoda, bo sprzed 14 lat, ustawa, która została uchwalona 6 lipca 2001. To Ustawa o usługach detektywistycznych, która przede wszystkim definiuje podstawowe terminy takie jak detektyw, czynności detektywa i usługi detektywistyczne. Określa poza tym prawa i obowiązki detektywów oraz zasady i tryb nabywania uprawnień.
Najogólniej rzecz ujmując czynności detektywa sprowadzają się do pozyskiwania informacji, a następnie ich przetwarzania i przekazywania zleceniodawcy, z którym zawarto wiążącą umowę. Oczywiście detektywi muszą liczyć się z obowiązującym w Polsce prawem oraz przepisami dotyczącymi przetwarzania danych przez państwowe instytucje i organy.
Czym zajmuje się detektyw?
Pytanie niby naiwnie proste, a jednak – nieoczywiste. Czym w rzeczywistości zajmują się detektywi? Wbrew pozorom, jeśli w postępowaniu sądowym można zastosować przepisy prawa karnego lub przy przestępstwach skarbowych, organ nadzorujący i prowadzący postępowanie, np. prokuratura, nie może zlecić zbierania informacji detektywom. W pozostałych sprawach zleceniodawcą mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i podmioty prawne – przedsiębiorstwa, instytucje publiczne czy organy państwowe.
Detektyw może być pomocny w sprawach dotyczących osób, np. zaginionych, czy w ogóle stosunków prawnych ludzi – stąd popularność usług detektywistycznych w postępowaniach rozwodowych, gdzie potrzebne są odpowiednie dowody dla orzeczenia winy. W sprawach dotyczących stosunków gospodarczych detektyw może być osobą, która zbierze informacje na temat dłużników – ich rzeczywistych zarobków, zdolności płatniczych lub wiarygodności.
Istnieje również inna gałąź zastosowania usług detektywistycznych w sprawach gospodarczych – zajmują się nimi np. detektywi na Śląsku BIA, którzy prowadzą wywiad gospodarczy – a więc zbierają informacje o potencjalnych nowych kontrahentach, kandydatach na kluczowe stanowiska, czy w przypadku podejrzenia wycieku poufnych danych z firmy. Detektyw może wówczas uchronić firmę przed stratami albo nawet poważnym kryzysem, jeśli zebrane informacje pozwolą podjąć odpowiednie środki ostrożności.