Forma działalności gospodarczej wybrana podczas jej pierwszej rejestracji może z czasem okazać się nieoptymalnym rozwiązaniem prowadzącym do strat finansowych lub problemów z zarządzaniem firmą. W sytuacjach takich, jednym z podstawowych działań jakie mogą zostać przeprowadzone stosunkowo płynnie i z korzyścią dla firmy są przekształcenia spółki. Przekształceniu może zostać poddana spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna. Zasady takiego przekształcenia reguluje Kodeks spółek handlowych. Na czym polega przekształcenie spółki i jak wygląda procedura zmiany jej formy prawnej?
Jak wygląda procedura zmiany formy prawnej spółki?
Przekształcenie spółki może zostać podzielone na kilka kluczowych etapów, podczas których podejmowane są decyzje dotyczące zmian i przyszłej formy działania spółki dla osiągnięcia większych korzyści z jej działalności. Etap I skupi się na sporządzeniu kompletnego planu przekształcenia. Musi on być przygotowany przez zarząd lub wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształcanej. Aby dopełnić formalności, plan musi zostać sporządzony w formie pisemnej pod rygorem nieważności, z wyjątkiem spółki jednoosobowej, dla której konieczne jest sporządzenie aktu notarialnego.
W planie musi znaleźć się:
- projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki,
- projekt umowy bądź statutu spółki przekształconej,
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.
Na kolejnych etapach przekształcenia spółki zawiadamia się wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu, zawierając w zawiadomieniu m.in. zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej. Obowiązek ten wynika z zapisu że wszyscy wspólnicy spółki stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Gdy już dopełnione zostaną wszystkie formalności w sprawie podjęcia decyzji o przekształceniu i zawiadomienia o podjęciu uchwały o przekształceniu, konieczne jest złożenie wniosku wraz z załącznikami oraz wniesienie opłat do KRS. Wniosek powinien zostać złożony przez nowo powołany zarząd spółki albo wspólnicy mający prawo reprezentacji spółki przekształconej. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Jednocześnie sąd rejestrowy wykreśla automatycznie spółkę przekształcaną.
Odnosząc się do powyższego należy zauważyć, że istnieje możliwość uproszczonego przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę osobową bądź w spółkę kapitałową lub spółki partnerskiej w inną spółkę osobową, o ile w spółkach tych wszyscy wspólnicy byli uprawnieni do prowadzenia spraw spółki. W ramach przyspieszenia nie jest konieczne sporządzanie planu przekształcenia ani zawiadamianie wspólników o zamiarze podjęcia uchwały, a wspólnicy pozbawieni są prawa przeglądania dokumentów i żądania odpisów. Niezbędne jest natomiast przygotowanie wszystkich załączników (projekt uchwały w sprawie przekształcenia, projekt umowy lub statutu spółki przekształconej, sprawozdanie finansowe dla celów przekształcenia oraz w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną). Należy również podjąć uchwałę o przekształceniu, złożyć wniosek do sądu i ogłosić przekształcenie.
Jakie przekształcenia są najczęściej dokonywane?
Kodeks spółek handlowych dopuszcza przekształcenie wszystkich spółek prawa handlowego, a więc spółek:
- jawnych,
- partnerskich,
- komandytowych, k
- omandytowo-akcyjnych,
- z ograniczoną odpowiedzialnością,
- akcyjnych,
- cywilnych.
Dodatkowo, firmy jednoosobowe mogą zostać przekształcone w jednoosobową spółkę kapitałową, tj. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną. Najczęstszym kierunkiem zmian w celu rozwoju działalności jest podjęcie decyzji o przekształceniu spółki w spółkę kapitałową, lub, dla ograniczenia kosztów podatkowych i zmniejszenia zakresu działalności, przekształcenie ze spółki kapitałowej w spółkę osobową.
W jakim celu podejmowane są decyzje o przekształceniu spółki?
Najczęstszą przyczyną wyjaśniającą bezpośrednio najczęstsze kierunku przekształceń spółek jest chęć uzyskania bardziej korzystnych zasad opodatkowania działalności spółki lub, w przypadku jej dynamicznego rozwoju, chęci dołączenia do niej nowych wspólników. Decyzja o przekształceniu podejmowana jest więc najczęściej w sytuacji dynamicznego zwiększenia obrotów i skali prowadzonych interesów, ale także w przypadku chęci ograniczenia odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez firmę.
Poprzez zmianę formy prawnej spółki zmianie mogą ulegać także jej zobowiązania związane z prowadzeniem działalności, szanse na zdobycie dodatkowego kapitału, wymagania podatkowe oraz obowiązki względem opłacania składek do ZUS. Planując przekształcenie warto jednak wcześniej skonsultować się z doświadczoną kancelarią radców prawnych mającą wiedzę prawną niezbędną do określenia jaka forma przekształcenia będzie dla spółki najbardziej korzystna i jakie ewentualne problemy mogą pojawić się w trakcie procedury przekształcenia.